Ludzie, którzy nigdy nie posiadali zwierząt ze zdziwieniem obserwują właścicieli, którzy dogadują się ze swoimi podopiecznymi niemalże bez słów. Sytuacja ta ma miejsce gdy właściciel doskonale rozumie znaki komunikowane przez zwierze. Czy i Ty znasz wszystkie?
Mowa ciała Psa, Sygnały uspokajające:
1. Oblizywanie się – Czemu mój pies się oblizuje?
Pies wykonuje szybkie ruchy językiem, oblizując nos. Często czynność ta jest połączona z odwracaniem głowy. Możemy zaobserwować ją, gdy przytulamy psa lub u niezbyt pewnego siebie psa, gdy podchodzi do niego inny pies.
Sygnał ten oznacza niepewność, poczucie zagrożenia. W tej sytuacji należy uszanować uczucia czworonoga i zaprzestać dotykania go lub w przypadku kontaktu z innym psem – należy zabrać go w komfortowe dla niego miejsce.
Ludzie nie zwracają uwagi na ten sygnał. Zwłaszcza jeżeli występuje w kontakcie psa z dzieckiem. Ignorowanie takich sygnałów (a więc ignorowanie znaków ostrzegawczych) może prowadzić do niebezpiecznej sytuacji. Pies nauczony, że jego mowa ciała nie jest rozumiana może zachować się agresywnie bez ostrzeżenia.
2. Ziewanie – mowa ciała psa
Psy (o ile nie są zmęczone) ziewają, aby się uspokoić. Wyrywają się chociażby na sekundę z sytuacji, która nie jest dla nich komfortowa. Ziewanie możemy zaobserwować, gdy mówimy podniesionym tonem w obecności psa lub gdy niesforne dzieci próbują nadmiernie przelewać uczucia na swojego psiego towarzysza.
3. Wąchanie podłoża
Zdarza się, gdy mówimy do psa nerwowym głosem. Wygląda to tak, jak gdyby pies próbował nam przekazać: “ nie chce kłopotów, ja tu tylko czegoś szukam”.
Wąchanie podłoża jest próbą pokazania nam, że psiak wcale nie skupia się na konflikcie. Nie dąży do rywalizacji. Zamiast tego wolałby uniknąć napiętej sytuacji i prosi o takie samo podejście.
4. Siadanie i kładzenie się – mowa ciała psa
Gdy psia zabawa staje się zbyt intensywna, łagodniejszy pies zazwyczaj siada lub kładzie się na brzuchu, chcąc uspokoić swojego kompana zabawy. Zjawisko to często również spotykane jest u starszych psów w stosunku do szczeniaków.
Gdy młody szczeniak zbyt intensywnie męczy starszego towarzysza, ten zwykle siada. Chce pokazać młodszemu psiakowi, że to nie czas zabawy. Szczeniaki niestety nie zawsze szanują ten komunikat 🙂
5. Podchodzenie po łuku
Psy podchodzą do siebie na wprost jedynie wtedy, gdy bardzo dobrze się znają lub chcą walczyć.
Każda nowa znajomość zaczyna się od podchodzenia do siebie po łuku, gdyż w przeciwnym wypadku będzie oznaczać to wyzwanie do walki. Warto pamiętać o tym, gdy zbliżamy się z naszym podopiecznym do innego psa. Idąc na wprost, możemy przyczynić się do konfliktu.
Również my sami nie powinniśmy podchodzić do psów po prostej linii. Ucząc tego swoje dzieci unikniemy niebezpiecznych dla nich sytuacji.
6. Odwrócenie głowy
Pies odwraca głowę lub wzrok w sytuacji, w której nie chce uczestniczyć. Może być to branie na ręce lub kontakt z innym, natarczywym czworonogiem. Psiaki odwracają też głowę podczas obcinania pazurów.
Oczywiście skracanie pazurów może być konieczne. Jednak w pozostałych sytuacjach starajmy się dać spokój psu, gdy odwraca głowę. Może on wyrażać, że nie chce buziaka, pogłaskania lub ogólnego kontaktu.
Stosuj sygnały uspokajające, aby porozumieć się z psem:
- Jeśli chcesz podejść do przestraszonego, niepewnego siebie zwierzęcia podchodź do niego po łuku, z obróconą głową, aby nie łapać z nim intensywnego kontaktu wzrokowego.
- Możesz uspokoić swojego pupila mrugając spokojnie w jego stronę. Gdy jest zestresowany będzie to dla niego oznaka, że wszystko jest w porządku.
- Gdy Twój pies jest zbyt podekscytowany, pomóc może położenie się na kanapie lub rozłożenie się w fotelu. Nie zastąpi to jednak pełnej pracy panowania nad emocjami Twojego psa.
- Jeśli pies wystraszył się i nie chce do nas podejść, warto usiąść na ziemi. Wydajemy się wtedy niegroźni.
- Odwrócenie się i ziewanie można wykorzystać, gdy zbliża się do nas pies, który nie koniecznie wydaje się przyjazny. Dajemy mu sygnał, że my nic od niego nie chcemy.
Słownik szczekania Psa
Aby jeszcze lepiej rozumieć psy opracowane zostały przybliżone tłumaczenia szczekania. Przedstawimy je, udostępniając fragment książki Stanley Coren i Sarah Hodgson pt. “Charakter psa dla bystrzaków” .
| Sygnał dźwiękowy | Tłumaczenie | Emocje / Stan wewnętrzny |
| Serie trzech lub czterech szybkich szczęknięć, pomiędzy którymi następuje chwila przerwy (średnia wysokość dźwięków) | „Wszyscy zbiórka! Podejrzewam, że jest tu coś, czemu powinniśmy się bliżej przyjrzeć”. | Alarmujące szczekanie, które zawiera w sobie więcej zainteresowania niż przestrachu spowodowanego sytuacją. |
| Szybkie, powtarzające się szczekanie (średnia wysokość dźwięków) | „Zwołać stado!” „Ktoś wtargnął na nasze terytorium!” „Musimy szybko zacząć działać!” | Podstawowe szczekanie alarmujące. Pies jest pobudzony, jednak nie jest niespokojny. Szczekanie to wywołane jest zbliżaniem się nieznajomego lub jakimś nieprzewidzianym zdarzeniem. Jest bardziej natarczywe niż urywane szczekanie. |
| Ciągłe szczekanie (stosunkowo wolne i niższe) | „intruz (lub niebezpieczeństwo) jest bardzo blisko”, „Przygotować się do obrony”. | To szczekanie zawiera większy element zmartwienia niż szczekanie alarmujące, wywołuje je obecność zagrożenia. |
| Długie serie pojedynczych szczęknięć, między którymi następuje chwila przerwy | „Jestem samotny i potrzebuję towarzystwa”. „Czy jest tu ktoś?” | Zazwyczaj wywołane przez izolację lub zamknięcie. |
| Jedno lub dwa szczeknięcia ze średniego lub wysokiego zakresu wysokości dźwięku | „Cześć!” „Widzę cię!” | Typowe powitanie, znak, że pies nas dostrzegł. Wywołane przybyciem lub widokiem znajomej osoby. |
| Jedno krótkie, ostre szczeknięcie (wysokie lub średniowysokie) | „Przestań” „Wycofaj się!” | Wyraz irytacji psa obudzonego ze snu lub takiego, którego ktoś pociągnął za sierść itp. |
| Pojedyncze, ostre, krótkie szczeknięcie (wysokie) | „A to co?” „Ha?” | Wyraz zaskoczenia lub przestrachu |
| Pojedyncze szczeknięcie, wydane bardziej celowo, nie tak ostre i krótkie, jak to omawiane wyżej (średni lub górny zakres średniej wysokości dźwięków) | „Chodź tutaj!” | Często wyuczony sposób komunikacji, który ma na celu wywołanie reakcji ze strony człowieka, na przykład otwarcie drzwi, podanie miski itp. |
| Załamane szczeknięcie (coś jak „aaa-Ruff!”) | „Pobawmy się!” | Zazwyczaj towarzyszy temu ukłon, kiedy pies przypada przednimi łapami do ziemi, trzymając zad w górze, co jest zaproszeniem do zabawy. |
| Coraz wyższe szczekanie | „Ale frajda!”, „Chodźmy!” | Pełne podniecenia szczekanie podczas zabawy lub w oczekiwaniu na zabawę — na przykład gdy pies czeka, aż pan rzuci mu piłeczkę |
| Miękkie, niskie szczekanie (wydaje się dochodzić z głębi piersi) | „Uważaj”, „Cofnij się!” | U dominującego psa, który jest zdenerwowany lub domaga się, by wszyscy się od niego odsunęli. |
| Szczekanie połączone z warczeniem (niskie „Rur-hau!”) | „Jestem zdenerwowany i, jeśli nie zostawisz mnie w spokoju, zacznę gryźć!” „Koledzy ze stada, do mnie, do walki!” | Mniej dominujące, lecz wciąż jest to oznaka zdenerwowania lub prośba o pomoc innych członków stada. |
| Szczekanie połączone z warczeniem, lecz znacznie wyższe | „Boje się ciebie, jednak jeśli mnie przyciśniesz, to będę z tobą walczy!!” | Pies jest przestraszony i niepewny, jednak grozi, że przyciśnięty do muru zachowa się agresywnie. |
| Falujące szczekanie (dźwięk podnosi się i opada) | „Jestem przerażony!”, „Jeśli się zbliżysz, mogę zaatakować, ale mogę również uciec!” | To wyraz lęku i agresji u bardzo niepewnego siebie psa. |
| Szczekanie połączone z wyciem (Jip-jip-jip-auuui”, przy czym wycie jest przedłużone) | „Jestem samotny”, „Czy jest tu ktoś?” | Wywołane przez izolację od ludzi i innych psów. |
| Wycie (dźwięczne i przedłużone) | „Tu jestem!”, „To mój teren!”, „Słyszę twoje wycie!” | Psy wyją, by obwieścić światu swoją obecność, nawiązać kontakt społeczny na odległość lub ogłosić, że dane terytorium należy do nich. Dla człowieka ten dźwięk może brzmieć smutno, jednak w gruncie rzeczy pies jest dość zadowolony. |
| Szczekanie-wycie na przykład „Hau-hau- auuu”) | „Jestem smutny i samotny”, „Dlaczego nikt do mnie nie przychodzi?” | Żałosny dźwięk wydawany przez psa, który jest samotny i boi się, że nikt nie odpowie na jego wołanie. |
| Ujadanie | „Za mną”, „Razem!”, „Czuję trop, więc trzymajcie się blisko mnie!” | Nawoływanie do polowania u psa, który poczuł trop i upewnia się, że członkowie jego stada wiedzą o tym i są gotowi do pomocy. |
| Piszczenie, które podnosi się pod koniec przechodząc w skowyt | „Chcę…” „Potrzebuję…” | Prośba o coś. Jeśli jest głośniejsze i częstsze, oznacza silniejsze emocje skryte pod tą prośbą. |
| Piszczenie, które opada pod koniec albo zanika bez zmiany wysokości dźwięku | „Chodźmy teraz”, „No dalej!” | Zwykle oznacza podniecenie i oczekiwanie na coś, na przykład na jedzenie albo na rzucenie piłki. |
| Miękkie skomlenie | „Boli mnie”, „Naprawdę się boję” | Dźwięk wydawany zarówno przez szczenięta, jak i dorosłe psy, oznaczający bierne podporządkowanie. |
| Jodłujący jęk (w rodzaju „Ła-ła-ał-ła’ albo ziewanie połączone z wyciem „Uuuu-a-uuu”) | „Jestem podekscytowany” „Zróbmy to teraz”, „Jest wspaniale!” | Oznaki przyjemności i podniecenia, gdy ma się zdarzyć coś, co pies bardzo lubi. Każdy pies wybierze sobie określony rodzaj sygnału, by wyrazić te emocje. |
| Pojedynczy skowyt (lub bardzo krótkie, wysokie szczeknięcie) | „Auć!” | Reakcja na nagły, niespodziewany ból. |
| Seria skowytów | „Naprawdę się boję” „Boli mnie!” „Chcę stąd wyjść” „Poddaję się” | Aktywna reakcja na ból lub strach, zwykle pojawiająca się w momencie, gdy pies ucieka przed zagrożeniem lub z bójki. |
| Krzyk (może brzmieć jak płaczące dziecko lub przedłużony skowyt) | „Pomocy! Pomocy!” „Chyba umieram!” | Oznaka bólu i paniki u psa, który boi się o swoje życie. |
| Dyszenie | „Jestem gotowy!” „Kiedy zaczynamy „To jest coś!” „Czy wszystko w porządku?” | Oznaka stresu, podniecenia lub pełnego napięcia oczekiwania. |
| Westchnienia | „Jestem zadowolony i trochę tu sobie odsapnę” lub „Dam sobie z tym spokój i będę smutny”. | Prosty emocjonalny wyraz rezygnacji lub zakończenia działania. Jeśli działanie zostało uwieńczone sukcesem, jest to oznaka zadowolenia. W przeciwnym wypadku oznacza to zaprzestanie dalszego wysiłku. |
Jako Świadomi Opiekunowie psów mamy duże wyzwanie. Musimy znać jak najwięcej szczegółów odnośnie zachowania naszego zwierzaka, aby w pełni go rozumieć. Jeżeli masz problemy z psem zgłoś się do psiego behawiorysty. Nauczy on Cię w jaki sposób prawidłowo postępować ze swoim pupilem!
Zobacz także:
Dlaczego podajemy psom gryzaki?
Czy sucha karma czyści zęby?
Jak robi się BARF?
Witam serdecznie.
Mam problem z moim psiakiem. We wrześniu zabraliśmy ze schroniska psa. Dwa razy był oddawany do schroniska i z tego co sami zauważyliśmy, ktoś musiał w stosunku do niego przemocy. Pies bał się gwałtownych ruchów, gestów. Minęło tyle miesięcy a z psem są nadal problemy, ciągle widzę u niego sygnały wyciszające (lizanie nosa, ziewanie, otrzepywanie się, przeciąganie się). Do tego jest jeszcze problem z tym, że mimo tego, że pies ma wszystko, ogrom miłości, długie spacery po 3-4 godziny dziennie, pyszne jedzenie to pies nie czuję się komfortowo w domu i przy nas ( a w szczególności przy mężu). Nie mamy pojęcia co zrobić, próbowaliśmy ogromem miłości, kolczatką, kongiem, teraz jesteśmy na etapie tego, że mąż go ignoruję. Mimo to pies nadal się stresuję przy mężu. Nie mam pojęcia co robić, żeby pies nie cierpiał i żeby normalnie funkcjonować z psem w domu.
Kolczatka nie jest dobrym pomysłem, natomiast tak rozległy problem nie jestem w stanie rozwiązać przez komentarze. Najlepsze co można w tej sytuacji zrobić to pilnie skonsultować się z behawiorystą, który będzie w stanie umówić się z Panią na wizyty domowe – by poznać psiaka i dogłębnie przeanalizować problem.